Kleinste kerkje van Nederland

Kerkje "De Rietstap" is een klein kerkgebouwtje in het voormalige buurtschap 

Het Beggelder bij het plaatje Dinxperlo. Het staat bekend als het kleinste

 kerkje van Nederland.

Het kerkje hoort bij landgoed "De Rietstap". Dit was aanvankelijk eigendom van

 de graven van Culemborg, hetgeen blijkt uit een oorkonde uit 1498.

 Uit het verpondingregister ( een soort grondbelasting) van 1647 blijkt dat

 de boerderij destijds werd gepacht door Berd te Rietstap. De familie Te Rietstap

 kocht de hoeve later van de graven. Toen in 1708 Arentje te Rietstap

 trouwde met Gerrit Jagerink, kwam het landgoed in bezit van

 deze familie. 

In 1874 werd het landgoed gekocht door Gerhard Hendruk A.N. te Rietstap

 uit Den Haag, familie van de Te  Rietstaps uit Dinxperlo. Deze eigenaar liet 

bij zijn dood in 1909 een som van 5500 gulden na aan de St. Petrus- en 

Paulusparochie van Breedenbroek-Dinxperlo. De rest van zijn bezittingen

 zou hij hebben overgeërfd aan de Congregatie van de Zusters der Liefde te 

Tilburg, onder de voorwaarde dat het landgoed zou worden gebruikt 

als klooster annex ziekenhuis en dat de nonnen een bewaarschool in 

Dinxperlo zouden moeten stichten. De congregatie zag echter van de erfenis

 af, vanwege het overwegend protestantse karakter van het dorp. Daarop ging

 de hoeve over een neef van de erflater: de eveneens in Den Haag wonende 

notaris mr. Theodore Marie Theophille te Rietstap.

Maar ook aan deze overerving was een voorwaarde verbonden: op het landgoed 

moest een kapel worden gebouwd met daarin een schilderij dat de kruisiging

 van Jezus voorstelde. Over de afmetingen van de kapel waren echter geen

 bepalingen opgenomen in het testament. Zo diende op 28 oktober 1911 de

 heer J.H. Roerdink namens Theodore te Rietstap een aanvraag in om een 

vergunning voor de bouw van een Rooms-katholieke kapel op het landgoed

 "De Rietstap", met een lengte van 6,40 meter, een breedte van 4,50 m en een

 hoogte van 5.00 meter. Afgezien van deze sterke afwijkende afmetingen vertoonde 

de kapel alle vormen en kermerken van een kerk, met ene naar westen gerichte 

toren en een koor naar het oosten. In de vergadering van 17 november 1911

 verleende het college van B&W van de toenmalige gemeente Dinxperlo 

de gevraagde bouwvergunning.

De kerk werd nooit door een priester ingezegend en heeft ook nooit gefunctioneerd

 als plek voor religieuze samenkomst. Wel diende het als opslagruimte en

 als stal voor varkens, geiten en kippen.

In 1984 moest het kerkje wijken voor de uitbreiding van een naastgelegen bedrijf. 

In deze tijd werden diverse scenario's voor een nieuwe locatie opgesteld. De keuze

 viel op een verplaatsing van ca. 50 meter in zuidelijke richting. Het kerkje werd 

 steen voor steen afgebroken en opnieuw opgebouwd.

Thans is de ligging van het kleinste kerkje, dat op de rijksmonumentenlijst staat 

en in het Guinness Book of Records is opgenomen, niet meer zo idyllisch: na de 

verplaatsing in 1984 ontwikkelde zich er een industrieterrein omheen. Het

 kerkje functioneert als gratis toegankelijk expositieruimte, die plaats biedt aan

 12 a 15 personen en alleen op zondagmiddag en in de zomer ook op woensdag 

geopend is. Elke maand wordt een nieuwe collectie uitgestald. Het betreft

 werk van kunstenaars uit zowel Dinxperlo als daarbuiten.

Datum: 18-09-2016